پیش بینی خطای سلول فشار به‏ کمک روش gep (مطالعه موردی: سد سنگریزه ای البرز، مازندران، ایران)

آگاهی از وضعیت تنش در بدنه سدهای خاکی از مهم‏ترین پارامتر های ارزیابی ایمنی سد است. به منظور اندازه گیری تنش از سلول فشار کل استفاده می شود که این ابزار در بدنه سد های خاکی نصب می گردد. در زمان نصب سلول فشار، سطح حساس آن در تماس مستقیم با تودۀ خاک قرار گرفته تا تنش کل موجود در خاک را اندازه گیری کند و در ترکیب با پیزومتر ها، فشار آب منفذی موجود در خاک را نیز برآورد می کند. به منظور دریافت نتایج صحیح و قابل قبول از سلول فشار باید این ابزار با دقت نصب شوند. اما در اکثر موارد، مقادیر اندازه گیری شده با این ابزار با مقادیر تئوری و پیش بینی شدۀ تنش، مطابقت ندارد و نتایج سلول فشار همراه با خطا است. عوامل متعددی بر خطاهای سلول های فشار تأثیرگذار هستند اما در این تحقیق به نقش ارتفاع و مدت زمان خاک ریزی در حین عملیات اجرای سد، به‏عنوان پارامتر های مؤثر بر مقادیر اندازه گیری، پرداخته شده است. بدین منظور سد سنگ ریزه ای البرز واقع در شمال ایران به عنوان مطالعه موردی در نظر گرفته شده است. این سد خاکی با هسته رسی، دارای ارتفاع حداکثر 78 متر است. با استفاده از داده های رفتارنگاری و در نظر گرفتن تأثیر پارامتر های ارتفاع خاک ریزی و مدت زمان خاک ریزی، مدلی به منظور پیش بینی خطای سلول های فشار به‏روش gep1 با استفاده از نرم افزار جنی ایکس پروتولز2 4، ارائه شده است.  میزان r2 برای این مدل، برابر با 98/0 است که این رقم نشان دهندۀ تطابق خوب مدل با داده های رفتارنگاری است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که پارامتر نسبت تفاضل ارتفاع به تفاضل مدت زمان خاک ریزی در حین اجرای سد البرز در ایجاد خطا در نتایج سلول های فشار سد نقش به‏سزایی داشته است